Jest taki moment w roku, gdy natura nagle przyspiesza. Po długich miesiącach, gdy na straganach królowały głównie warzywa korzeniowe, nagle pojawia się eksplozja zieleni, kolorów i świeżych smaków. Ten moment to maj – miesiąc, który wprowadza nas w prawdziwy sezon warzywny, oferując pierwsze nowalijki i zapowiadając nadchodzące lato. Co warto wiedzieć o majowych skarbach natury?
Dlaczego warto jeść sezonowo?
Zanim przejdziemy do konkretnych warzyw, zatrzymajmy się na chwilę przy samej idei sezonowości. Jest w niej coś pierwotnie intuicyjnego, coś, co nasze babcie i prababcie wiedziały bez czytania książek czy artykułów. Jedzenie zgodne z rytmem natury to nie tylko modny trend, ale przede wszystkim powrót do korzeni, do czasów, gdy nasze talerze zmieniały się wraz z porami roku.
Majowe nowalijki smakują wyjątkowo intensywnie właśnie dlatego, że rosną w swoim naturalnym cyklu. Sezonowość to także ukłon w stronę naszej planety i lokalnej ekonomii. Gdy sięgamy po szparagi w maju, nie potrzebujemy ogrzewanych szklarni czy samolotów przewożących je przez oceany. Wybierając produkty od lokalnych rolników, wspieramy miejscowe społeczności i tradycyjne metody uprawy. A może najpiękniejszym aspektem sezonowości jest to, jak uczy nas cierpliwości i doceniania chwili – ta pierwsza sałatka ze świeżych nowalijek to kulinarne święto, na które czekaliśmy cały rok.
Warzywa i owoce sezonowe w maju
Maj to miesiąc, gdy na BioBazarze zaczynają pojawiać się pierwsze prawdziwe nowalijki. Co szczególnie warto wypatrywać na stoiskach takich wystawców jak NiedalEko, Polubio, Kramek, Natu, Witamex, Ekolandia czy Czar Natury?
Szparagi – królewskie warzywa w pełni sezonu
Choć pierwsze szparagi mogą pojawić się już pod koniec kwietnia, to właśnie maj jest ich prawdziwym królestwem. Soczyste, zielone łodygi zakończone fioletowymi główkami to kwintesencja wiosny na talerzu. Dobre szparagi poznasz po jędrnych, wyprostowanych łodygach i zwartych, nierozkwitłych główkach. Przekrój powinien być wilgotny, a łodyga powinna się łamać, nie zginać – to znak świeżości.
W kuchni szparagi są niezwykle wszechstronne – możesz je gotować, grillować, piec czy blanszować. Najprościej? Ugotuj je przez 4-5 minut w osolonej wodzie, skrop masłem i sokiem z cytryny. Wyrafinowanie? Przygotuj szparagowe łódeczki – blanszowane szparagi posmaruj kozim serem, posyp świeżymi ziołami i skrop oliwą z pierwszego tłoczenia. Na BioBazarze znajdziesz najświeższe szparagi u takich wystawców jak NiedalEko, Polubio czy Czar Natury – każdy z nich chętnie podzieli się swoimi kulinarnymi wskazówkami.
Młody czosnek – łagodny brat ostrego klasyka
Maj przynosi nam też główki młodego czosnku – soczyste, intensywne w smaku, a jednocześnie pozbawione ostrej goryczki, która charakteryzuje czosnek zimą. Ten sezonowy skarb poznasz po jędrnych główkach z zielonymi łodygami i cienkich, wilgotnych łuskach. Młody czosnek jest łagodniejszy od swojego dojrzałego kuzyna, co czyni go idealnym do potraw, gdzie jego smak ma być wyczuwalny, ale nie dominujący.
Z młodego czosnku przygotujesz aromatyczną pastę do pieczywa, dodasz go do wiosennych sosów czy dipów. Sekretna broń na majowe spotkania? Domowe masło czosnkowe – wymieszaj 200g ekologicznego masła z 2-3 ząbkami młodego czosnku, garścią świeżych ziół, szczyptą soli morskiej i odrobiną soku z cytryny. Ten dodatek odmieni zwykłe pieczywo w prawdziwą ucztę, a grillowane mięsa i warzywa nabiorą nowego wymiaru.
Zielony groszek – słodki skarb wiosny
Od połowy maja, przechodząc między straganami BioBazaru, usłyszysz charakterystyczne pukanie małych, zielonych kulek o papierowe torby. To świeży groszek, który właśnie rozpoczyna swój krótki, ale intensywny sezon. Prawdziwy łowca pierwszego wrażenia – z każdą godziną po zbiorze jego słodycz delikatnie zanika, dlatego najlepiej kupować go tuż przed przygotowaniem.
Szukaj strąków jędrnych, intensywnie zielonych i lekko błyszczących. Po otwarciu ziarna powinny być drobne, soczyste i intensywnie zielone – im jaśniejsze, tym młodsze i słodsze. W kuchni świeży groszek zachwyca prostotą – najlepiej smakuje na surowo, prosto ze strąka, lub blanszowany przez minutę w osolonej wodzie. Spróbuj też pasty do pieczywa – blanszowany groszek zmiksuj z odrobiną mascarpone, sokiem z cytryny, listkami mięty i szczyptą soli. Ta zielona, wiosenna kompozycja na grzance to prawdziwa eksplozja smaku.
Botwinka i rzodkiewki – kolorowe akcenty wiosny
Maj to eksplozja kolorów – od intensywnej czerwieni botwinki po soczyste odcienie rzodkiewek. Botwinka, czyli młode buraki z liśćmi, to prawdziwa skarbnica składników odżywczych. Z tych rubinowych łodyg i liści przygotujesz orzeźwiający chłodnik – idealny na cieplejsze, majowe dni. Sama bulwa, delikatna i słodka, świetnie sprawdzi się podpieczona, z dodatkiem koziego sera i orzechów.
A rzodkiewki? Te małe, czerwone kulki to klasyk wiosennego stołu. Najlepsze są te małe i jędrne, z soczystymi, zielonymi liśćmi (które też są jadalne!). Tradycyjnie na kanapce z masłem i szczyptą soli – nic prostszego, nic lepszego. Dla odważniejszych – zmiksuj liście rzodkiewki z orzechami, parmezanem i oliwą na pesto, które przełamie swoją pikantną nutą klasyczne dania z makaronem.
Prawdziwe pomidory – majowa zapowiedź lata
Choć pełnia sezonu pomidorowego przypada na lato, już w maju na BioBazarze pojawiają się pierwsze PRAWDZIWE pomidory. To nie te blade, wodniste kule ze sklepów, ale mięsiste, pachnące słońcem skarby, które dojrzewały naturalnie, na krzaku. Ich intensywny, słodkawo-kwaśny smak to efekt natury, nie sztucznego przyspieszania.
Takie pomidory nie potrzebują wiele – pokrój je w plastry, skrop oliwą z oliwek, posyp świeżą bazylią i odrobiną soli. To kwintesencja wiosny na talerzu. Możesz też przygotować prostą bruschettę – podpiecz kromki dobrego pieczywa, natrzyj czosnkiem, ułóż plastry pomidorów, skrop oliwą i posyp listkami bazylii. Proste? Tak. Genialne w swojej prostocie? Absolutnie.
Sałaty i zielone liście – podstawa wiosennego jadłospisu
Maj to czas, gdy półki BioBazaru uginają się od różnorodnych sałat i zielonych liści. Pojawia się rukola, szpinak baby, mizuna, a także różne odmiany sałat – od masłowej, przez lodową, po frillice. W tym bogactwie zieleni każdy znajdzie coś dla siebie – od łagodnej sałaty masłowej, przez lekko orzechową rukolę, po pikantną mizunę.
Wybieraj liście jędrne, bez zbrązowiałych czy pomarszczonych fragmentów. Powinny delikatnie trzeszczeć przy zginaniu – to znak świeżości. Z tego zielonego bogactwa przygotujesz nie tylko klasyczne sałatki – spróbuj też zielonych koktajli, gdzie liście sałaty czy szpinaku zmiksowane z jabłkiem, imbirem i cytryną dadzą ci zastrzyk wiosennej energii. A może zielony sos do makaronu? Zblendowane zielone liście z orzechami, parmezanem i oliwą to prosty sposób na spektakularny efekt.
Rabarbar i agrest – pierwsze owoce sezonu
Maj to nie tylko warzywa – to także pierwsze owoce. Rabarbar, choć botanicznie to warzywo, w kuchni traktujemy go jak owoc. Jego sezon rozpoczyna się właśnie w maju i trwa do połowy czerwca. Szukaj łodyg jędrnych, intensywnie czerwonych, bez zdrewniałych fragmentów. Z rabarbaru przygotujesz kompot, dżem, kruche ciasto czy mus do porannej owsianki – jego kwaskowaty smak doskonale komponuje się ze słodyczą deserów.
Pod koniec maja na BioBazarze pojawiają się też pierwsze owoce agrestu. Te wczesne odmiany mają nieco bardziej kwaśny, wyrazisty smak w porównaniu do tych dojrzewających w pełni lata. Agrest świetnie sprawdza się w lekkich deserach i kompotach. Spróbuj też przygotować sos z agrestu do grillowanych mięs – jego kwaskowatość doskonale przełamie ciężkość dań z rusztu, dodając im świeżości i lekkości.
Gdzie kupić najlepsze nowalijki?
Na BioBazarze w Katowicach znajdziesz najświeższe, ekologiczne warzywa sezonowe od lokalnych rolników i producentów. To miejsce, gdzie jakość i smak idą w parze z troską o środowisko i wspieraniem lokalnych społeczności. Świeże warzywa i owoce czekają u takich wystawców jak: NiedalEko, Polubio, Kramek, Natu, Witamex, Ekolandia czy Czar Natury.
Ważne: Od 10 maja BioBazar Katowice znajdziecie w nowej lokalizacji przy ul. Baildona 66 (zaledwie 300 m od obecnej)! Zapraszamy na zakupy w środy (7:00-17:00) i soboty (7:00-14:00). Majowe zakupy na BioBazarze to nie tylko możliwość zaopatrzenia się w najlepsze sezonowe produkty, ale także okazja do rozmowy z producentami, wymiany przepisów i kulinarnych inspiracji.
